Revelation 2 - Dächsel Bijbelverklaring - Bible Commentaries

Inleiding

Bijbelverkaring van Dchsel, OPENBARING 2

Revelation 2:1

VIER ZENDBRIEVEN, DIE TEGEN VALSE LEER WAARSCHUWEN EN TOT STANDVASTIGHEID AANMANEN

I. Revelation 2:1-Revelation 2:7. De zendbrief aan Efeze wijst een gemeente aan, die wel strengheid en vastheid; maar weinig liefde bezit. Daarom wordt zij geprezen, dat zij de kwaden niet kan dragen en beproefd heeft die zeggen, dat zij apostelen zijn maar het niet zijn. Haar wordt echter ook een berisping toegevoegd, die door merg en been gaat. "Ik heb tegen u, dat u uw eerste liefde heeft verlaten" en de ernstige bedreiging, dat, als de gemeente geen boete en de eerste werken doen zal, de Heere haar kandelaar van zijn plaats zal nemen. Wij hebben in deze gemeente de type voor ons van de Christenen in de apostolische tijd, zoals zij zich in de zestig eerste jaren van de eerste eeuw ontwikkeld had. Nog toont het valse Judaïsme zijn kracht en reeds is het heidendom op het punt om de kracht van het Evangelie door zijn zedelijk verderf op te lossen. Maar wat tot verhindering daartegen door de getrouwe leden van de kerk plaats heeft, geschiedt niet in de geest van de eerste liefde en zo zal met de tijd ook strijdlust en verkeerde hartstocht zich van de Christenen meester maken, maar het einde van deze oude kerk zal zijn het verslonden worden van de landen, waarin zij haar zetel heeft, door het Mohammedanisme.

Zoals het eerste Hoofdstuk van de Apocalyps bij uitnemendheid de harmoniën van het Boek met Oud Testamentische profetie en symbolentaal doet uitkomen, zo zullen ons de twee volgende, wier inhoud de leven Brieven aan de Aziatische gemeenten uitmaken, meer bijzonder de velerlei harmoniën van het Boek met zichzelf kunnen doen voelen. Het is hier alles weer in treffend schone regelmaat en orde, afspiegeling en wederafspiegeling van veel betekenende beelden tot het vormen van allerlei nieuwe en rijke combinaties. Enige algemene opmerkingen over dergelijke, door al de zeven Brieven gemeenschappelijk opgeleverde harmoniën mogen hier de beschouwing brief voor brief en vers voor vers voorafgaan! De symmetrie, in de zeven brieven in acht genomen, werd hier reeds met een woord in het algemeen voor de aandacht gebracht. Zien wij haar nu in de volgende bijzonderheden van enigzins naderbij. Die bij elke brief regelmatig en als ware het ritmisch terugkerende indeling: "Schrijf aan de Engel, dit zegt Hij, die, Ik weet, Ik heb tegen u, Ik raad (of beveel) u, dat u, Die overwint, Die oren heeft, die hore! " is in de eerste plaats een zevenvoudige. Niet alleen door dit zevenledige van elk van de zeven Brieven, maar ook door het plechtige van hun zevenvuldige herhalingen, onderscheidt een enigzins geoefend oor hier weer Mozes in zijn scheppingsverhaal, een verhaal, dat ook daarin, onder velen, met de stijl van de Apocalyps in haar geheel overeenkomt, omdat men van geen van beiden bepaald zeggen kan dat het proza of dat het poëzie is; het is een soort van groots en indrukmakend gecadenceerd proza, waarvoor wij eigenlijk geen naam hebben. Maar let nu verder, hoe reeds dadelijk in de zeven verschillende opschriften de verschillende titels en attributen, die de verheerlijkte Gods- en Mensenzoon Zichzelf gaf, of die Hem door de schrijver van het Boek gegeven werden, in de rijke aanhef en in het niet minder rijke inleidingsvisioen van het eerste Hoofddeel hier treffend en verrassend terugkeren. De eerste Brief wordt in de naam geschreven van Hem, die de zeven sterren in Zijn rechterhand houdt en in het midden van de zeven gouden kandelaren wandelt (2:1), en slaat terug op de beschrijving van het inleidingsvisioen (1:10, 12, 13). De tweede aan het hoofd voerend (2:8) de titel: "de Eerste en de Laatste en die dood geweest is en levend geworden", geeft van de zelfde beschrijving weer een ander gedeelte terug (1:17, 18). De derde, uitgaande van Hem, die het tweesnijdend scherp zwaard heeft, wijst terug naar de voorstelling in het visioen, die wij even te voren hebben (1:16). De vierde (2:18) heeft ten opschrift: "Dit zegt de Zoon van God, Die Zijn ogen heeft als een vlam vuur en Zijn voeten zijn blinkend koper gelijk. Het zijn weer trekken uit de beschrijving van de hoog heerlijke gestalte aan de ziener verschenen (1:14, 15). De vijfde Brief herinnert (3:1) in zijn opschrift niet slechts aan de zeven sterren, opnieuw, van het visioen, maar ook (in plaats van de zeven kandelaren, die in de eerste Brief naast de sterren genoemd zijn) aan de zeven geesten uit de apostolische groet (1:4). De zesde Brief (3:7) geeft in het opschrift, met een merkwaardige wijziging, een weergalm van het woord van de Verheerlijkte (1:18 b) : "Ik heb de sleutels van de hel en van de dood. " De zevende (3:14) hergeeft op hoogst eigenaardige, nader te verklaren wijze het Amen van de lofzegging van de aanhef (1:6), als al niet dat van de woorden van de Verheerlijkte (1:19) bij wege van titel terug: de Amen, met meteen bijgevoegde uitlegging: "de trouwe en waarachtige Getuige", die laatste benaming weer terugziet op de eerste van de drie waardigheden aan Jezus Christus toegekend in de aanvangsgroet (1:5).

return to 'Top of Page'

Inleiding

Bijbelverkaring van Dchsel, OPENBARING 2

Revelation 2:1

VIER ZENDBRIEVEN, DIE TEGEN VALSE LEER WAARSCHUWEN EN TOT STANDVASTIGHEID AANMANEN

I. Revelation 2:1-Revelation 2:7. De zendbrief aan Efeze wijst een gemeente aan, die wel strengheid en vastheid; maar weinig liefde bezit. Daarom wordt zij geprezen, dat zij de kwaden niet kan dragen en beproefd heeft die zeggen, dat zij apostelen zijn maar het niet zijn. Haar wordt echter ook een berisping toegevoegd, die door merg en been gaat. "Ik heb tegen u, dat u uw eerste liefde heeft verlaten" en de ernstige bedreiging, dat, als de gemeente geen boete en de eerste werken doen zal, de Heere haar kandelaar van zijn plaats zal nemen. Wij hebben in deze gemeente de type voor ons van de Christenen in de apostolische tijd, zoals zij zich in de zestig eerste jaren van de eerste eeuw ontwikkeld had. Nog toont het valse Judaïsme zijn kracht en reeds is het heidendom op het punt om de kracht van het Evangelie door zijn zedelijk verderf op te lossen. Maar wat tot verhindering daartegen door de getrouwe leden van de kerk plaats heeft, geschiedt niet in de geest van de eerste liefde en zo zal met de tijd ook strijdlust en verkeerde hartstocht zich van de Christenen meester maken, maar het einde van deze oude kerk zal zijn het verslonden worden van de landen, waarin zij haar zetel heeft, door het Mohammedanisme.

Zoals het eerste Hoofdstuk van de Apocalyps bij uitnemendheid de harmoniën van het Boek met Oud Testamentische profetie en symbolentaal doet uitkomen, zo zullen ons de twee volgende, wier inhoud de leven Brieven aan de Aziatische gemeenten uitmaken, meer bijzonder de velerlei harmoniën van het Boek met zichzelf kunnen doen voelen. Het is hier alles weer in treffend schone regelmaat en orde, afspiegeling en wederafspiegeling van veel betekenende beelden tot het vormen van allerlei nieuwe en rijke combinaties. Enige algemene opmerkingen over dergelijke, door al de zeven Brieven gemeenschappelijk opgeleverde harmoniën mogen hier de beschouwing brief voor brief en vers voor vers voorafgaan! De symmetrie, in de zeven brieven in acht genomen, werd hier reeds met een woord in het algemeen voor de aandacht gebracht. Zien wij haar nu in de volgende bijzonderheden van enigzins naderbij. Die bij elke brief regelmatig en als ware het ritmisch terugkerende indeling: "Schrijf aan de Engel, dit zegt Hij, die, Ik weet, Ik heb tegen u, Ik raad (of beveel) u, dat u, Die overwint, Die oren heeft, die hore! " is in de eerste plaats een zevenvoudige. Niet alleen door dit zevenledige van elk van de zeven Brieven, maar ook door het plechtige van hun zevenvuldige herhalingen, onderscheidt een enigzins geoefend oor hier weer Mozes in zijn scheppingsverhaal, een verhaal, dat ook daarin, onder velen, met de stijl van de Apocalyps in haar geheel overeenkomt, omdat men van geen van beiden bepaald zeggen kan dat het proza of dat het poëzie is; het is een soort van groots en indrukmakend gecadenceerd proza, waarvoor wij eigenlijk geen naam hebben. Maar let nu verder, hoe reeds dadelijk in de zeven verschillende opschriften de verschillende titels en attributen, die de verheerlijkte Gods- en Mensenzoon Zichzelf gaf, of die Hem door de schrijver van het Boek gegeven werden, in de rijke aanhef en in het niet minder rijke inleidingsvisioen van het eerste Hoofddeel hier treffend en verrassend terugkeren. De eerste Brief wordt in de naam geschreven van Hem, die de zeven sterren in Zijn rechterhand houdt en in het midden van de zeven gouden kandelaren wandelt (2:1), en slaat terug op de beschrijving van het inleidingsvisioen (1:10, 12, 13). De tweede aan het hoofd voerend (2:8) de titel: "de Eerste en de Laatste en die dood geweest is en levend geworden", geeft van de zelfde beschrijving weer een ander gedeelte terug (1:17, 18). De derde, uitgaande van Hem, die het tweesnijdend scherp zwaard heeft, wijst terug naar de voorstelling in het visioen, die wij even te voren hebben (1:16). De vierde (2:18) heeft ten opschrift: "Dit zegt de Zoon van God, Die Zijn ogen heeft als een vlam vuur en Zijn voeten zijn blinkend koper gelijk. Het zijn weer trekken uit de beschrijving van de hoog heerlijke gestalte aan de ziener verschenen (1:14, 15). De vijfde Brief herinnert (3:1) in zijn opschrift niet slechts aan de zeven sterren, opnieuw, van het visioen, maar ook (in plaats van de zeven kandelaren, die in de eerste Brief naast de sterren genoemd zijn) aan de zeven geesten uit de apostolische groet (1:4). De zesde Brief (3:7) geeft in het opschrift, met een merkwaardige wijziging, een weergalm van het woord van de Verheerlijkte (1:18 b) : "Ik heb de sleutels van de hel en van de dood. " De zevende (3:14) hergeeft op hoogst eigenaardige, nader te verklaren wijze het Amen van de lofzegging van de aanhef (1:6), als al niet dat van de woorden van de Verheerlijkte (1:19) bij wege van titel terug: de Amen, met meteen bijgevoegde uitlegging: "de trouwe en waarachtige Getuige", die laatste benaming weer terugziet op de eerste van de drie waardigheden aan Jezus Christus toegekend in de aanvangsgroet (1:5).

return to 'Top of Page'

Vers 1

1. Schrijf aan de engel van de gemeente van Ephesians 1:1): Dit zegt Hij, die de zeven sterren in Zijn rechterhand houdt (liever "vasthoudt, zodat niemand ze uit zijn hand kan rukken, of kan redden, als Hij beschermen of verderven wil, Hij, die in het midden van de zeven gouden kandelarenwandelt 2) (Revelation 1:13, Revelation 1:16).

1) De stad Efeze lag aan de helling van de beide bergen Coressus en Prion, op de linkerzijde van de bevaarbare rivier Kayster: niet ver van de monding van deze in de Icarische zee, die een deel van de Egeïsche zee vormt, dus aan de Westkust van Klein Azië. De burcht van de stad verhief zich op een rots, de haven (Panormus) lag aan de mond van de Kayster. Bij het intrekken van de Joniërs in Klein Azië werd de reeds sinds lange tijd bestaande stad onder aanvoering van Androlus in bezit genomen, uitgebreid en tot hoofdstad van de twaalf Jonische steden gemaakt. Later werd zij door Croesus veroverd, kwam vervolgens onder Perzische en Macedonische heerschappij en onder de Romeinen was zij de hoofdstad van Azië Proconsularis. Zij was zeer beroemd als grote handelsstad, nog meer als hoofdzetel van de dienst van de grote godin, die door de Grieken met de naam van de Efezische Artemis (Dian a) werd genoemd. Deze is de grote Aziatische godin van de natuur, Tanaïtis of Anaïtis, wier dienst zich over een groot deel van Voor-Azië uitbreidde. Haar tempel te Efeze werd eens voor het zevende wonder van de wereld gehouden. Het bouwen ervan, waartoe koning Croesus en andere steden van Klein Azië hadden bijgedragen, duurde 220 jaren. Herostratus stak die in brand, om zijn naam onsterfelijk te maken, in dezelfde nacht, waarin Alexander de Grote werd geboren. Nu werd er een nieuwe, nog prachtiger tempel gebouwd, waartoe de vrouwen van Efeze al haar versierselen gaven en van deze werden, zoals de geschiedenis in Acts 19:23, daarop ziet, kleine zilveren modellen gemaakt en aan de vereerders van de godin verkocht, dat een rijke bron van winst voor de goud- en zilverwerkers uitmaakte. De apostel Paulus kwam eerst op zijn tweede zendingsreis te Efeze, toen hij van Korinthe door Klein Azië op het pinksterfeest van het jaar 54 naar Jeruzalem reisde. Hij kon zich echter daar niet ophouden, liet Aquila en Priscilla, met wie hij reisde, achter en door deze werd Apollos tot het geloof bekeerd (Acts 18:19). Op zijn derde zendingsreis nam hij na een oponthoud in Antiochië en een bezoek in Galatië en Frygië, voor geruime tijd zijn woonplaats in de zo belangrijke stad en schreef van daar de brief aan de Galaten en ook nog enige andere (vgl. het chronologische overzicht "Ac 1:3, totdat hij vervolgens omstreeks pinksteren 57 zich naar Macedonië en Korinthe wendde en hier de winter overbleef (Acts 19:1-Acts 20:2). Van hier kwam hij in de tijd tussen pasen en pinksteren van het jaar 58 op zijn laatste reis naar Jeruzalem Efeze voorbij, ontbood de oudsten van de gemeente naar Milete en nam een hartelijk afscheid van hen (Acts 20:3-Acts 20:38). Nu volgde (van pinksteren 58 tot de lente van 63) de gevangenschap te Cesarea en Rome Van Rome zond de apostel zijne brief aan de Efezen door Tychikus. Na het ter dood brengen van Paulus in het jaar 63 heeft zich Johannes uit Antiochië naar Efeze begeven en is in de tijd van 65-66 na Christus naar Patmos verbannen. De zeven brieven, die niet de eigenlijke briefvorm hebben, maar strikt genomen slechts woorden van de Heere zijn van zo'n aard, als wij ze reeds bij de profeten van het Oude Verbond vinden, hebben alle in de vorm veel overeenkomstigs, waaruit blijkt, dat zij bij elkaar behoren. Zij bestaan 1) uit het bevel, om aan de engel van de gemeente te schrijven en de Heere, die het bevel aan Johannes geeft, noemt Zich telkenmale met een bijzonder predikaat, dat aan het gericht in Revelation 1:13-Revelation 1:18 ontleend is en met de inhoud van het schrijven overeenkomt Re 1:18; 2) uit de aanspraak aan de engel of opziener van de gemeente, die echter met deze tot een eenheid verbonden en als haar belichaming is gedacht. In deze aanspraak wordt een getuigenis uitgesproken over de toestand van de gemeente een aanmaning tot boete of tot volharding daaraan verbonden, en tevens wat volgen zal, aangekondigd; 3) uit het slot een belofte bevattend aan de overwinnaar en het woord van opwekking: "die oren heeft om te horen. " In de drie eerste brieven gaat dit opwekkend woord aan de belofte vooraf, in de vier laatste volgt het er op en ook hierdoor worden, evenals door haar geografische ligging, de eerste drie gemeenten en de vier laatste elk in een bijzondere groep samengevat.

2) De gemeente te Efeze was het middelpunt van de kerk in Klein Azië; deels om de betekenis van de hoofd- en handelstad als zodanig, deels als woonplaats van de beide apostelen Paulus en Johannes. Zij was onder de zeven gemeenten die, die de algemene type van de apostolische kerk van Klein Azië, ja, in die tijd, toen de alleen nog levende apostel in haar werkte, de type van de apostolische kerk in het algemeen in zich droeg, waarvan het eerste schrijven aan haar is gericht. En evenals Johannes van daar de andere gemeenten leidde, openbaart de Heere Zich aan haar als Degene, die alle zeven sterren in Zijn hand houdt en tussen de zeven kandelaren wandelt.

return to 'Top of Page'

Vers 1

1. Schrijf aan de engel van de gemeente van Ephesians 1:1): Dit zegt Hij, die de zeven sterren in Zijn rechterhand houdt (liever "vasthoudt, zodat niemand ze uit zijn hand kan rukken, of kan redden, als Hij beschermen of verderven wil, Hij, die in het midden van de zeven gouden kandelarenwandelt 2) (Revelation 1:13, Revelation 1:16).

1) De stad Efeze lag aan de helling van de beide bergen Coressus en Prion, op de linkerzijde van de bevaarbare rivier Kayster: niet ver van de monding van deze in de Icarische zee, die een deel van de Egeïsche zee vormt, dus aan de Westkust van Klein Azië. De burcht van de stad verhief zich op een rots, de haven (Panormus) lag aan de mond van de Kayster. Bij het intrekken van de Joniërs in Klein Azië werd de reeds sinds lange tijd bestaande stad onder aanvoering van Androlus in bezit genomen, uitgebreid en tot hoofdstad van de twaalf Jonische steden gemaakt. Later werd zij door Croesus veroverd, kwam vervolgens onder Perzische en Macedonische heerschappij en onder de Romeinen was zij de hoofdstad van Azië Proconsularis. Zij was zeer beroemd als grote handelsstad, nog meer als hoofdzetel van de dienst van de grote godin, die door de Grieken met de naam van de Efezische Artemis (Dian a) werd genoemd. Deze is de grote Aziatische godin van de natuur, Tanaïtis of Anaïtis, wier dienst zich over een groot deel van Voor-Azië uitbreidde. Haar tempel te Efeze werd eens voor het zevende wonder van de wereld gehouden. Het bouwen ervan, waartoe koning Croesus en andere steden van Klein Azië hadden bijgedragen, duurde 220 jaren. Herostratus stak die in brand, om zijn naam onsterfelijk te maken, in dezelfde nacht, waarin Alexander de Grote werd geboren. Nu werd er een nieuwe, nog prachtiger tempel gebouwd, waartoe de vrouwen van Efeze al haar versierselen gaven en van deze werden, zoals de geschiedenis in Acts 19:23, daarop ziet, kleine zilveren modellen gemaakt en aan de vereerders van de godin verkocht, dat een rijke bron van winst voor de goud- en zilverwerkers uitmaakte. De apostel Paulus kwam eerst op zijn tweede zendingsreis te Efeze, toen hij van Korinthe door Klein Azië op het pinksterfeest van het jaar 54 naar Jeruzalem reisde. Hij kon zich echter daar niet ophouden, liet Aquila en Priscilla, met wie hij reisde, achter en door deze werd Apollos tot het geloof bekeerd (Acts 18:19). Op zijn derde zendingsreis nam hij na een oponthoud in Antiochië en een bezoek in Galatië en Frygië, voor geruime tijd zijn woonplaats in de zo belangrijke stad en schreef van daar de brief aan de Galaten en ook nog enige andere (vgl. het chronologische overzicht "Ac 1:3, totdat hij vervolgens omstreeks pinksteren 57 zich naar Macedonië en Korinthe wendde en hier de winter overbleef (Acts 19:1-Acts 20:2). Van hier kwam hij in de tijd tussen pasen en pinksteren van het jaar 58 op zijn laatste reis naar Jeruzalem Efeze voorbij, ontbood de oudsten van de gemeente naar Milete en nam een hartelijk afscheid van hen (Acts 20:3-Acts 20:38). Nu volgde (van pinksteren 58 tot de lente van 63) de gevangenschap te Cesarea en Rome Van Rome zond de apostel zijne brief aan de Efezen door Tychikus. Na het ter dood brengen van Paulus in het jaar 63 heeft zich Johannes uit Antiochië naar Efeze begeven en is in de tijd van 65-66 na Christus naar Patmos verbannen. De zeven brieven, die niet de eigenlijke briefvorm hebben, maar strikt genomen slechts woorden van de Heere zijn van zo'n aard, als wij ze reeds bij de profeten van het Oude Verbond vinden, hebben alle in de vorm veel overeenkomstigs, waaruit blijkt, dat zij bij elkaar behoren. Zij bestaan 1) uit het bevel, om aan de engel van de gemeente te schrijven en de Heere, die het bevel aan Johannes geeft, noemt Zich telkenmale met een bijzonder predikaat, dat aan het gericht in Revelation 1:13-Revelation 1:18 ontleend is en met de inhoud van het schrijven overeenkomt Re 1:18; 2) uit de aanspraak aan de engel of opziener van de gemeente, die echter met deze tot een eenheid verbonden en als haar belichaming is gedacht. In deze aanspraak wordt een getuigenis uitgesproken over de toestand van de gemeente een aanmaning tot boete of tot volharding daaraan verbonden, en tevens wat volgen zal, aangekondigd; 3) uit het slot een belofte bevattend aan de overwinnaar en het woord van opwekking: "die oren heeft om te horen. " In de drie eerste brieven gaat dit opwekkend woord aan de belofte vooraf, in de vier laatste volgt het er op en ook hierdoor worden, evenals door haar geografische ligging, de eerste drie gemeenten en de vier laatste elk in een bijzondere groep samengevat.

2) De gemeente te Efeze was het middelpunt van de kerk in Klein Azië; deels om de betekenis van de hoofd- en handelstad als zodanig, deels als woonplaats van de beide apostelen Paulus en Johannes. Zij was onder de zeven gemeenten die, die de algemene type van de apostolische kerk van Klein Azië, ja, in die tijd, toen de alleen nog levende apostel in haar werkte, de type van de apostolische kerk in het algemeen in zich droeg, waarvan het eerste schrijven aan haar is gericht. En evenals Johannes van daar de andere gemeenten leidde, openbaart de Heere Zich aan haar als Degene, die alle zeven sterren in Zijn hand houdt en tussen de zeven kandelaren wandelt.

return to 'Top of Page'

Vers 2

2. Ik weet uw werken, ken al uw werken, uw inwendig bestaan met al zijn openbaringen in doen en laten, namelijk n uw arbeid, uw bemoeiing om te volbrengen wat bevolen is, n uw lijdzaamheid, uw volharden om de moeilijkheid te boven te komen, die u daarbij in de weg staat en dat u de kwaden niet kunt dragen, die het onchristelijke of antichristelijke in de kerk proberen in te voeren en dat u niet besmet met dat enthousiasme, dat al wat blinkt voor goud houdt, beproefd heeft degenen, die uitgeven, dat zij apostelen zijn en zij zijn het niet en heeft ze leugenaars bevonden.

return to 'Top of Page'

Vers 2

2. Ik weet uw werken, ken al uw werken, uw inwendig bestaan met al zijn openbaringen in doen en laten, namelijk n uw arbeid, uw bemoeiing om te volbrengen wat bevolen is, n uw lijdzaamheid, uw volharden om de moeilijkheid te boven te komen, die u daarbij in de weg staat en dat u de kwaden niet kunt dragen, die het onchristelijke of antichristelijke in de kerk proberen in te voeren en dat u niet besmet met dat enthousiasme, dat al wat blinkt voor goud houdt, beproefd heeft degenen, die uitgeven, dat zij apostelen zijn en zij zijn het niet en heeft ze leugenaars bevonden.

return to 'Top of Page'

Vers 3

3. En u heeft daarentegen verdragen, terwijl u de kwaden niet kunt verdragen, het kwaad, dat zij u daarom aandoen (1 Peter 2:19) en heeft geduld geoefend in het lijden; en u heeft omwille van Mijn naam gearbeid, opdat die naam de eer gegeven werd en bent niet moe geworden.

De werken van de gemeente te Efeze zijn dus tweeërlei: 1) arbeid in de Heere (1 Corinthians 15:58. 1 Thessalonians 1:3 Hebrews 6:10), 2) geduld in het lijden; beide worden vervolgens nader ontwikkeld: de arbeid bestaat daarin, dat zij de kwaden niet kan dragen en de valse apostelen beproeft en ontzenuwt; het geduld daarin, dat zij het kwaad verdraagt en terwille van Christus' naam duldt, zonder moe te worden.

In arbeid en geduld was de engel van de gemeente te Efeze een goed dienstknecht van de Heere; de verzorging van zo'n talrijke en uit zo verschillende elementen samengestelde gemeente veroorzaakte veel moeite, maar hij meed die niet, probeerde ze noch van de schouders te schuiven, noch gemakkelijker te maken; hij arbeidde daaraan met inspanning van al zijn krachten. En hoe moeilijk de omstandigheden van een stad als Efeze ook waren, onder veelvuldige bestrijding van Joden en heidenen, alsook van valse broeders hij te arbeiden had, het geduld, de volharding verliet hem niet. Zowel die trouw in het arbeiden als dat geduld betoonde hij echter geheel in het bijzonder in de strijd tegen al wat goddeloos in zijn gemeente was. De kwaden, die hij niet kon verdragen, waren zeker verwerpelijke, zondige mensen in het algemeen, zoals die makkelijk in een grote, weelderige handelstad ook in de gemeente konden indringen. Tegenover deze en de door hen gegeven ergernis oefende hij een scherpe kerkelijke tucht; hij kon het niet over het hart krijgen, hen te laten doorgaan, maar verzette zich met ernst en energie tegen hen. Moeilijker was de arbeid tegenover verleiders, die de schijn van geestelijkheid hadden, ja, of bijzondere geestelijkheid aanspraak maakten, omdat zij voorgaven apostelen te zijn. Het waren, zoals duidelijk is, mensen van die zelfde soort, die de apostel Paulus reeds zoveel moeite hadden veroorzaakt (2 Corinthians 11:13, 2 Corinthians 11:23), Joden, die onder het voorwendsel aan de zijde van de ware apostelen, van Petrus en van de uitverkoren twaalf te staan, de apostel van de heidenen en diens prediking van de rechtvaardiging uit het geloof bitter vervolgden, ja, wel zullen hebben voorgegeven, van Jezus Christus zelf, of ten minste van Zijn apostelen onmiddellijk de opdracht te hebben, of zelf apostelen te zijn. Maar ook tegenover deze mensen was de engel te Efeze niet van zijn plicht afgeweken; hij had met moed de strijd tegen hen opgenomen, hen en hun aanspraken aan openlijke onbevreesde beproeving onderworpen en hen op deze weg als leugenaars bevonden en ontmaskerd. De onomkoopbare ijver had hem nu zeker verbitterde tegenstanders en bestrijders van alle soort berokkend, maar, evenals hij in de strijd tegen verleidende dwalingen en tegen het kwaad in het algemeen zijn ijver betoonde, zo bewees hij ook zijn geduld en zijn volharding hoofdzakelijk tegenover de tegenstand, die hem deze strijd bereidde, in zo verre hij die deels geduldig verdroeg, deels zich daardoor niet van de vervulling van zijn plicht liet afbrengen. Men ziet, hij had de vermaning, die Paulus bij zijn afscheid de oudsten te Efeze gaf (Acts 20:28-Acts 20:31), niet vergeten en volgde de apostel in diens ijver na.

Dat de valse profeten zich te Efeze voor apostelen, dus voor onmiddellijke gezanten van de Heere zelf uitgaven, wijst op een tijd, waarinn nog apostolisch aanzien en apostolische volmacht bijzonder aanbevelende attributen van het leraarsambt waren en valse leraars zich graag zo'n aanzien gaven, dus op de tijd v r de verwoesting van Jeruzalem; later trad geen dwaalleraar meer op, die zich de apostelnaam zou hebben aangematigd.

Welk een opeenstapeling van de meest krachtige, elkaar schier verdringende lofspraken! U vermoedt reeds, dat zij, als niet geheel, althans voor het grootste gedeelte de voorleden toestand van deze gemeente beschrijven. Als hier toch aangeduid werd, wat zij nog in alle opzichten was, dan zou de berisping (Revelation 2:4), nauwelijks mogelijk en de opwekking (Revelation 2:5), om weer de eerste werken te doen, bijna nodeloos zijn. Maar niet minder verdient het de aandacht, dat hier bepaaldelijk een drietal uitstekende eigenschappen, in het begin van de lofrede aangestipt en in haar vervolg niet dadelijk vermeerderd, maar met andere woorden herhaald en tevens uitgebreid wordt. Het geheel, ingeleid door het algemene: "Ik weet uw werken", roept ons het aanschouwelijk beeld van een voortreffelijke gemeente voor ogen. Allereerst weet Jezus haar arbeid. Het geloof is bij de Efezische Christen geen afgetrokken beschouwing, geen koele overtuiging, geen onbeschrijfelijke gewaarwording alleen, maar een kracht tot leven en werken geweest. De hand, vertrouwend in die van Christus gelegd, was straks met noeste ijver aan de ploeg op Zijn akker geslagen en het hart, verenigd met Hem, was ontgloeid tot liefdebetoning. Zij hadden omwille van Zijn naam gearbeid en waren niet moede geworden. Het grote gevaar, om maar al te ras te verslappen, waar men met ijver begon, waren zij gelukkig ontweken en al gutste het zweet langs de slapen, de arm zonk niet moedeloos neer. Ja wat meer is en zo zelden geschiedt ijver en geduld waren bij haar op de schoonste wijze verenigd. De Heere kende ook de lijdzaamheid van de gemeente, die haar had doen dulden en dragen voor Zijn heilige zaak. Hevig was de strijd, die ook hier het jeugdig Godsrijk bestaan moest tegen de hel en al haar machten. Zo diep was het zedenbederf in de weelderige koopstad verspreid, dat naar een geloofwaardig verhaal van de oudheid, de Efeziërs eenmaal een burger uit hun muren verbanden, om geen andere reden, dan om zijn uitstekende deugd, ja, dat lot aan allen toegedacht hadden, die in wijsheid uitmunten zouden. Het tegenspreken van zulke zondaren te verduren, voorwaar, het was een zwaarwichtige zaak en Efeze was op de proef niet bezweken. Ja, wel verre van gemeenschap te hebben met de onvruchtbare werken van de duisternis, hadden zij veeleer die bestraft. De gemeente het is haar derde roem bij de Heere kon de kwaden niet dragen. Ziedaar de zachtmoedige Heiland, de lofredenaar van de onverdraagzaamheid geworden, maar van de onverdraagzaamheid tegen dwaling, zonde en onrecht. Ook te Efeze had de Satan zich voorgedaan in de gedaante van een Engel van het licht. Opgetreden onder een apostolische naam, hadden de verkondigers van een anti-apostolische leer zich doen horen. Maar waren er ook, naar Paulus' voorspelling in het uur van het afscheid, grijpende wolven ingeslopen, die de kudde niet spaarden, de kudde had de wolven ontdekt, gedoken in lammerenvacht. Een Fygellus en Hermogenes, of wie zich in Klein-Azië meer van Paulus verwijderd had (2 Timothy 1:15), was als leugengeest kenbaar geworden. Huis en hart waren gesloten gebleven voor wie een andere leer dan de echt apostolische brachten en getooid met de driedubbele erekrans van ijver, geduld en reinheid, te midden van dwaling en zonde, stond daar de jonge gemeente, als een bekoorlijke bruid voor het oog van de hemelse Bruidegom!

return to 'Top of Page'

Vers 3

3. En u heeft daarentegen verdragen, terwijl u de kwaden niet kunt verdragen, het kwaad, dat zij u daarom aandoen (1 Peter 2:19) en heeft geduld geoefend in het lijden; en u heeft omwille van Mijn naam gearbeid, opdat die naam de eer gegeven werd en bent niet moe geworden.

De werken van de gemeente te Efeze zijn dus tweeërlei: 1) arbeid in de Heere (1 Corinthians 15:58. 1 Thessalonians 1:3 Hebrews 6:10), 2) geduld in het lijden; beide worden vervolgens nader ontwikkeld: de arbeid bestaat daarin, dat zij de kwaden niet kan dragen en de valse apostelen beproeft en ontzenuwt; het geduld daarin, dat zij het kwaad verdraagt en terwille van Christus' naam duldt, zonder moe te worden.

In arbeid en geduld was de engel van de gemeente te Efeze een goed dienstknecht van de Heere; de verzorging van zo'n talrijke en uit zo verschillende elementen samengestelde gemeente veroorzaakte veel moeite, maar hij meed die niet, probeerde ze noch van de schouders te schuiven, noch gemakkelijker te maken; hij arbeidde daaraan met inspanning van al zijn krachten. En hoe moeilijk de omstandigheden van een stad als Efeze ook waren, onder veelvuldige bestrijding van Joden en heidenen, alsook van valse broeders hij te arbeiden had, het geduld, de volharding verliet hem niet. Zowel die trouw in het arbeiden als dat geduld betoonde hij echter geheel in het bijzonder in de strijd tegen al wat goddeloos in zijn gemeente was. De kwaden, die hij niet kon verdragen, waren zeker verwerpelijke, zondige mensen in het algemeen, zoals die makkelijk in een grote, weelderige handelstad ook in de gemeente konden indringen. Tegenover deze en de door hen gegeven ergernis oefende hij een scherpe kerkelijke tucht; hij kon het niet over het hart krijgen, hen te laten doorgaan, maar verzette zich met ernst en energie tegen hen. Moeilijker was de arbeid tegenover verleiders, die de schijn van geestelijkheid hadden, ja, of bijzondere geestelijkheid aanspraak maakten, omdat zij voorgaven apostelen te zijn. Het waren, zoals duidelijk is, mensen van die zelfde soort, die de apostel Paulus reeds zoveel moeite hadden veroorzaakt (2 Corinthians 11:13, 2 Corinthians 11:23), Joden, die onder het voorwendsel aan de zijde van de ware apostelen, van Petrus en van de uitverkoren twaalf te staan, de apostel van de heidenen en diens prediking van de rechtvaardiging uit het geloof bitter vervolgden, ja, wel zullen hebben voorgegeven, van Jezus Christus zelf, of ten minste van Zijn apostelen onmiddellijk de opdracht te hebben, of zelf apostelen te zijn. Maar ook tegenover deze mensen was de engel te Efeze niet van zijn plicht afgeweken; hij had met moed de strijd tegen hen opgenomen, hen en hun aanspraken aan openlijke onbevreesde beproeving onderworpen en hen op deze weg als leugenaars bevonden en ontmaskerd. De onomkoopbare ijver had hem nu zeker verbitterde tegenstanders en bestrijders van alle soort berokkend, maar, evenals hij in de strijd tegen verleidende dwalingen en tegen het kwaad in het algemeen zijn ijver betoonde, zo bewees hij ook zijn geduld en zijn volharding hoofdzakelijk tegenover de tegenstand, die hem deze strijd bereidde, in zo verre hij die deels geduldig verdroeg, deels zich daardoor niet van de vervulling van zijn plicht liet afbrengen. Men ziet, hij had de vermaning, die Paulus bij zijn afscheid de oudsten te Efeze gaf (Acts 20:28-Acts 20:31), niet vergeten en volgde de apostel in diens ijver na.

Dat de valse profeten zich te Efeze voor apostelen, dus voor onmiddellijke gezanten van de Heere zelf uitgaven, wijst op een tijd, waarinn nog apostolisch aanzien en apostolische volmacht bijzonder aanbevelende attributen van het leraarsambt waren en valse leraars zich graag zo'n aanzien gaven, dus op de tijd v r de verwoesting van Jeruzalem; later trad geen dwaalleraar meer op, die zich de apostelnaam zou hebben aangematigd.

Welk een opeenstapeling van de meest krachtige, elkaar schier verdringende lofspraken! U vermoedt reeds, dat zij, als niet geheel, althans voor het grootste gedeelte de voorleden toestand van deze gemeente beschrijven. Als hier toch aangeduid werd, wat zij nog in alle opzichten was, dan zou de berisping (Revelation 2:4), nauwelijks mogelijk en de opwekking (Revelation 2:5), om weer de eerste werken te doen, bijna nodeloos zijn. Maar niet minder verdient het de aandacht, dat hier bepaaldelijk een drietal uitstekende eigenschappen, in het begin van de lofrede aangestipt en in haar vervolg niet dadelijk vermeerderd, maar met andere woorden herhaald en tevens uitgebreid wordt. Het geheel, ingeleid door het algemene: "Ik weet uw werken", roept ons het aanschouwelijk beeld van een voortreffelijke gemeente voor ogen. Allereerst weet Jezus haar arbeid. Het geloof is bij de Efezische Christen geen afgetrokken beschouwing, geen koele overtuiging, geen onbeschrijfelijke gewaarwording alleen, maar een kracht tot leven en werken geweest. De hand, vertrouwend in die van Christus gelegd, was straks met noeste ijver aan de ploeg op Zijn akker geslagen en het hart, verenigd met Hem, was ontgloeid tot liefdebetoning. Zij hadden omwille van Zijn naam gearbeid en waren niet moede geworden. Het grote gevaar, om maar al te ras te verslappen, waar men met ijver begon, waren zij gelukkig ontweken en al gutste het zweet langs de slapen, de arm zonk niet moedeloos neer. Ja wat meer is en zo zelden geschiedt ijver en geduld waren bij haar op de schoonste wijze verenigd. De Heere kende ook de lijdzaamheid van de gemeente, die haar had doen dulden en dragen voor Zijn heilige zaak. Hevig was de strijd, die ook hier het jeugdig Godsrijk bestaan moest tegen de hel en al haar machten. Zo diep was het zedenbederf in de weelderige koopstad verspreid, dat naar een geloofwaardig verhaal van de oudheid, de Efeziërs eenmaal een burger uit hun muren verbanden, om geen andere reden, dan om zijn uitstekende deugd, ja, dat lot aan allen toegedacht hadden, die in wijsheid uitmunten zouden. Het tegenspreken van zulke zondaren te verduren, voorwaar, het was een zwaarwichtige zaak en Efeze was op de proef niet bezweken. Ja, wel verre van gemeenschap te hebben met de onvruchtbare werken van de duisternis, hadden zij veeleer die bestraft. De gemeente het is haar derde roem bij de Heere kon de kwaden niet dragen. Ziedaar de zachtmoedige Heiland, de lofredenaar van de onverdraagzaamheid geworden, maar van de onverdraagzaamheid tegen dwaling, zonde en onrecht. Ook te Efeze had de Satan zich voorgedaan in de gedaante van een Engel van het licht. Opgetreden onder een apostolische naam, hadden de verkondigers van een anti-apostolische leer zich doen horen. Maar waren er ook, naar Paulus' voorspelling in het uur van het afscheid, grijpende wolven ingeslopen, die de kudde niet spaarden, de kudde had de wolven ontdekt, gedoken in lammerenvacht. Een Fygellus en Hermogenes, of wie zich in Klein-Azië meer van Paulus verwijderd had (2 Timothy 1:15), was als leugengeest kenbaar geworden. Huis en hart waren gesloten gebleven voor wie een andere leer dan de echt apostolische brachten en getooid met de driedubbele erekrans van ijver, geduld en reinheid, te midden van dwaling en zonde, stond daar de jonge gemeente, als een bekoorlijke bruid voor het oog van de hemelse Bruidegom!

return to 'Top of Page'

Vers 4

4. Maar Ik heb tegen u (vgl. Revelation 2:14, Revelation 2:20), dat u uw eerste liefde, de liefde, die in het begin van uw geloofsleven aanwezig was (Jeremiah 2:2) heeft verlaten.

In al de zeven brieven spreekt de Heere met de gemeente als zodanig, maar haar opzieners en eerst in deze de gemeente aan. Daaruit volgt ten eerste, dat de opzieners en de gemeente bij elkaar behoren; vervolgens, dat de opziener van de gemeente niet haar beambte, maar haar engel is, die de Heere heeft gezonden, om Zijn boodschap te volbrengen; niet hij is van haar, maar zij is van hem afhankelijk, want zijn deugden zowel als zijn verkeerdheden prent hij de gemeente in.

Zuiver in de leer en zuiver in de wandel, wilde deze ernstige herder zijn Efeze hebben en zijn arbeid had hierin gezegend gevolg. Maar niet alleen rein, maar ook innig, liefdevol wil de Heere de Zijnen hebben. Het heilig Lam van God heeft ons ook liefgehad tot in de dood en niet de reinheid, maar de liefde is de band van de volmaaktheid. Deze liefde, waartoe ook vaker door Paulus was vermaand, had Efeze verlaten. "Uw eerste liefde" zo luiden de woorden. Hoedanige liefde? Wij willen niet zo vragen; de liefde, zegt de Heere, dus de hele, volle, diepe, ruime liefde, de liefde tot God en tot de broeders, de algemene liefde en die tot de vijanden, de inwendige van het hart zowel als de uitwendige in daden. Daarom kan ook hij van de liefde wijken, die met diepe ernst voor goede zeden en reine leer grote blijdschap tot het op zich nemen van veel arbeid, ja van het kruis verbindt; en de liefde is juist dan in gevaar van te verkouden, als men in ijver voor de naam, d. i. de eer van de Heere, alle gerechtigheid wil vervullen.

Het gevaar ligt voor de hand, als een bijzondere belangrijke zaak door de drang van de omstandigheden van de kerk wordt opgelegd en daarheen zich alle kracht concentreert. Het gevaar ligt ook voor de hand, dat men de aanklachten van het geweten over het verwaarlozen van andere zaken daardoor terzijde stelt, dat men onafgewend het oog vestigt op de eenzijdige virtuositeit. Wanneer in zo'n toestand het "bekeer u" niet wordt gehoord, dan wordt ook zeer snel het Christelijke van de enige deugd, die nog overblijft en zo deze zelf in gevaar gebracht; alle eenzijdigheid eindigt daarin, dat ook de ene zijde teniet gaat. Wat een liefde bezielde de eerste Christelijke gemeente te Jeruzalem, toen zij alle dingen gemeen had en n hart en n ziel waren! Wat een blijdschap was het, dat zij verwaardigd waren geworden, om de naam van Jezus smaadheid te lijden! Wat een ijver in de gebeden, toen de plaats bewogen werd, waar zij vergaderd waren! Het heeft zo niet lang geduurd! Deze toestanden komen ook weer in andere gemeenten voor. Paulus prijst in de Galaten (Revelation 4:11 v.): u naamt mij aan als een engel van God, ja, als Christus Jezus enz. " En zo ondervindt het elk gelovig Christen bij zijn bekering, als hij vergeving van de zonde van de Heere ontvangt; de macht van de liefde van God, die alle zonden van het hele leven in n zalig ogenblik wegneemt, en de blik in de wonderbare wegen van de goddelijke genade verslindt ten eerste al het andere. Terwijl deze kiem van het nieuwe leven, die in het hart gelegd is, zich uitbreidt en ontwikkelt, moest zij niet aan inwendige kracht afnemen, maar integendeel toenemen. Helaas! gewoonlijk heeft het tegendeel plaats, zodat de meesten alle krachten moeten inspannen, om deze nieuwe levenskiem te bewaren, zodat die hem niet door de eis van de duivel en de verzoeking van de wereld en de traagheid en gemakzucht van het eigen vlees geheel ontroofd wordt. De uitwendige vorm van het Christelijk leven blijft bestaan, maar het ontbreekt aan inwendig leven; er zijn ook nog werken, arbeid, moeite, ook nog opoffering, verloochening, geduld, waar voornamelijk als werken van plicht. Zij komen niet meer voort uit het vuur van de eerste liefde; ja omdat het hart dat inwendig leeg voelt, wil het gemis door werken, arbeid en geduldig lijden vergoeden. Het behaagt echter de Heere niet; het zijn niet de eerste werken. Aan deze toestand is een groot gevaar verbonden. De oorzaak van die inwendig flauwe toestand moet daarin worden gezocht, dat de ziel de inwendige gebedsgemeenschap met de Heere verwaarloost, zodat zij niet meer uit de volheid van de genade put; zij bidt niet en krijgt daarom ook geen nieuwe liefde. De scheiding tussen de ziel en de Heere wordt steeds groter, het hart steeds vreesachtiger, de onbekende en onvergeven zonden worden steeds meer en het leven van het geloof, dat nog aanwezig is, trekt zich steeds verder naar een steeds nauwere omtrek terug en wordt steeds meer uiterlijk. Waar moet dat heen? Blijft de ziel op deze weg, dan is haar einde zeker het verderf. Alleen door een vernieuwde boete en bekering is weer een nieuw begin en daarin de eerste liefde te verkrijgen.

De eerste liefde is het oorspronkelijke zalige ervaren van de liefde van God en van Christus, van de wondervolle ontferming, die de zondaar, de verloren zoon, met de kussen van de Vader (Luke 15:20) ervaart en waardoor hij uit zijn ellende, zijn van God gescheiden zijn en zijn vervreemding van God verplaatst is in de staat van de genade, van het kindschap van God, van het hemelse leven van Christus. Zij maakt innig, liefdevol jegens de broeders, die gelijke ontferming gekregen hebben, zacht, barmhartig jegens alle zondaars; zij is de liefde tot de Heere, die onafscheidelijk is van de liefde jegens alle mensen.

De gemeente te Efeze stelt de type van de apostolische tijd en van de kerk van die dagen zo van alle zijden als geen andere voor. 1) Reeds dat is een trek, die bepaald de tijd van de apostelen karakteriseert, dat aan de gemeente tot haar lof wordt gezegd, dat zij werkt en arbeidt, en niet moe is geworden; dat zij lijdzaamheid oefent, die ondanks allen tegenstand volhardt, maar dat ook tot haar lof wordt gezegd, dat zij de kwaden niet kan verdragen. Zoals de apostolische kerk toch heeft geen latere in de wijnberg van de Heere gearbeid en al heeft ook de latere kerk de elementen van de gemeenschappelijke tucht nooit geheel laten vallen, zo lag het toch in haar omstandigheden, omdat er een onophoudelijk aangroeien ontstond en zij niet met de volksmassa's te doen kreeg, dat zij haar verplichting jegens de kwaden nooit zoals de apostolische kerk heeft volbracht. 2) Als verder aan de gemeente wordt gezegd, dat zij beproefd had degenen, die zeiden dat zij apostelen waren en het niet waren en hen leugenaars had bevonden, zo kon alleen een apostolische gemeente in de toestand komen en alleen bekwaam zijn, om zulke aanspraken op het apostolisch ambt te onderzoeken. Deze trek leidt ons zelfs tot de eerste jaren van de apostolische kerk terug, waarin het Joods-Christelijke element nog kon beweren, in de Christelijke kerk het eerst en meest gerechtigde te zijn. 3) Verder bezat de gemeente de liefde tot de Heere en broeders niet meer in haar eerste frisheid en warmte, een deel van haar voorrang behoorde tot het betere verleden, toch waren er velen van deze, hoewel verzwakt, haar nog gebleven. Weer is dat een de apostolische tijd juist karakteriserende trek, want nergens is de eerste liefde groter en de afval van deze sterker en ontzettender geweest dan in deze kerk.

Wanneer in het leven van een mens het uur van de bekering slaat en men aan de trekking van de Vader tot de Zoon zich heilverlangend overgeeft en de mens, overeenkomstig zijn vurige begeerte, door het dierbaar bloed van Christus vergeving voor alle zijn zonden verlangt en zo aanvangt een nieuw schepsel te worden, dan begint voor hem een nieuw leven, dan gaat een nieuwe wereld voor hem open en er ontwaakt een brandende begeerte voor die Verlosser, van wie men alles, alles is verschuldigd, de eer en de liefde. Zij is vurig, gewillig, waakzaam, ijverig. Wanneer het vuur van deze liefde een tijd in `s mensen hart heeft gebrand, treedt daarvoor een koelere stemming in de plaats; de Heere onttrekt van de ziel Zijn invloed geenszins, maar de genietingen zijn minder overstelpend, de jeugdige Christen moet leren niet van aandoeningen, maar door het geloof en bij het Woord te leven, opdat ook zijn liefde tot de Vriend van de zielen, zaliger, geestelijker en voor anderen weldadiger zou worden; nu is een proeftijd daar, waarin het gevaar groot is, om wel niet geheel, maar toch ten dele achteruit te gaan, in plaats van voorwaarts te schrijden. Het behoedmiddel tegen dit gevaar is: Bid zonder ophouden.

"Ik heb tegen u, spreekt Hij, dat u uw eerste liefde heeft verlaten. " Aandoenlijke klacht, in welke zin zij ook opgevat wordt! De uitleggers hebben de vraag verschillend beantwoord, of hier aan een eerste liefde voor de Heere of voor de broeders te denken is; maar is het onderscheid wel zo groot, als het schijnt? Ongetwijfeld, menen wij, bedoelt de Heere die liefde uit het geloof, waarvan Hij zelf voorwerp en middelpunt was. Maar waar die heilige vlam op het altaar van hun hart was verdoofd, daar was tevens de band van de volmaaktheid ontsnoerd, die hen vroeger aan de broeders verbond. Zuiver van belijdenis, maar koud van hart stonden zij daar voor het oog van de Heere ach, hoe kon de Engel van de gemeente Zijn verwijtende blikken verdragen! Eerste liefde, hoe schets ik u haar gloed en glans naar waardij! Heugt hij u niet, gevoelig jongeling, die eerste schuchtere blik van ontwakend en smachtend verlangen, naar die ne en nige heengericht, die u heel de ziel vervulde? Heeft u het immer vergeten, tedere moeder, het zaligst uur van uw leven, toen u uw eerste zuigeling aan de volle moederborst drukte? Weet u het niet meer, priester van kunst en van wetenschap, hoe warm uw hart heeft geslagen voor het ideaal van het Ware en Schone en Heilige, toen u het eerst had aanschouwd en het dacht gegrepen te hebben? Hoe stond u daar, als bij vernieuwing geboren, terwijl het oog van stille zaligheid blonk en een nieuwe wereld van hoop en genot u van verre vriendelijk wenkte! Dat was eerste liefde voor wat zichtbaar, onvolmaakt, vergankelijk was. En nu, denk u een eerste liefde voor Jezus! een liefde, waarbij het oog zich niet kan verzadigen van het staren op Zijn goddelijk beeld; waarbij het hart, aan Zijn liefdehart ter ruste gelegd, met volle teugen Zijn vrede mag indrinken; waarbij het daarbinnen zo onuitsprekelijk stil is en blij, en de geest, aan het stof van de aarde ontheven, slechts n verlangen meer kent: het verlangen om Jezus te zien en zo dicht mogelijk in Zijn gemeenschap te leven? Liefelijke bloeitijd van het geestelijk leven, hoe rept u soms de vleugels zo snel? In Efeze was die voorjaarszon ondergegaan, om voor kille najaarskoude te wijken. Voor het uitwendige vond de Heere er wellicht alles bij het oude gebleven, maar inwendig was alles veranderd en waar de vorm van het leven nog met angstige zorg werd bewaard, was de geest van het leven geweken. De jonge bruidsliefde werd door inwendige trouwbreuk vervangen en toonde de uitverkorene van de Heere ook geen zwarte vlek op het kleed, zij voelde evenmin de eerste gloed in het hart. Ach, wat baatte het, of een liefelijke geur van ijver en rechtzinnigheid zich in Efeze's naaste omtrek verspreidde? Liefdeloosheid was het ne giftige insect, dat de hele zalffles verpestte! Niet moeilijk kan het zijn, bij enig nadenken de oorzaak van de verkoeling, althans tot zekere hoogte te raden. In de strijd met de dwaalleraars, naar Paulus' voorspelling begonnen, waren wis de hoofden heet, de harten kouder geworden. Langzamerhand was meer waarde aan zuiverheid van begrippen, dan aan warmte van de liefde gehecht; de waarheid was voorwerp van begrip en bespiegeling, meer dan van innerlijk leven geworden. De pracht van de wereldstad had sommigen verblind, anderen verleid, velen ontwend aan het verborgen leven in gemeenschap met God en de Heere. Voor niet weinigen had het Evangelie met de prikkel van de nieuwheid het waas van de schoonheid verloren. Van lieverlede was bij allen de eerste geestdrift verkoeld en onverschilligheid in haar plaats getreden. Pas aan haar gevolgen was zij zichtbaar en de toestand van de zieke gemeente, waarin dit koude vuur van lid tot lid heimelijk voortkroop, gedurig meer gevaarlijker geworden. Sinds de laatste tijd zo verbeelden wij ons was de arbeid trager van de handen gegaan en het kruis al zwaarder gevallen, omdat de liefde niet meer drong om het achter Christus te dragen. Niet langer weergalmde het nabijgelegen strand van de vurige gebeden van de broederliefde, als toen men Paulus wenend naar het schip had geleid. Kil was het in de harten, stil aan de maaltijd van de liefde geworden. Efeze, Efeze, u betreedt een afhellend spoor!

Onvergetelijk is dat beste en liefelijkste uur, toen wij voor het eerst de Heere aanschouwden, onze last verloren, de rol van de belofte ontvingen, ons verheugden in een volkomen verlossing en onze weg in vrede volgden. Het was de tijd van de lente in de ziel; de winter was voorbij; het gedruis van Sinai's donderen gestild; het flikkeren van zijn bliksemschichten werd niet meer gezien; God was verzoend; de wet bedreigde geen straf, de gerechtigheid eiste geen wraak. Toen vertoonden zich de bloemen in ons hart: hoop, liefde, vrede en lijdzaamheid ontsproten aan de bodem, de hyacint van de bekering, het sneeuwklokje van de blanke reinheid, de crocus van het gulden geloof, de narcis van de eerste liefde, allen sierden de hof van de ziel. De tijd van het gekweel van de vogelen was gekomen en wij verheugden ons met dankzegging; wij loofden de heilige naam van onze vergevende God, en ons besluit was: Heere, ik ben de Uwe, geheel de Uwe; alles wat ik ben, alles wat ik heb, zou ik U willen wijden. U heeft mij verkregen door Uw bloed, U wil ik mijzelf geven en mij geheel wijden aan Uw dienst. In leven en sterven laat mij Uw eigendom zijn. Hoe hebben wij dit voornemen ten uitvoer gelegd? Onze liefde van de ondertrouw brandde met een heilige vlam van de toewijding aan Jezus, is het ook nu zo? Zou Jezus ons met recht kunnen toevoegen: Dit heb Ik tegen u, dat u uw eerste liefde heeft verlaten? Helaas, het is slechts zeer weinig, dat wij gedaan hebben voor van de Meesters eer. Onze winter duurde al te lang. Wij zijn koud als ijs, terwijl wij een zomergloed moesten voelen en bladeren met heilige bloesems. Wij geven een vinger, waar Hij handen moest ontvangen, ja verdient, dat wij ons hartebloed aan Zijn kerk en waarheid zouden toewijden. Maar moet het zo blijven? O Heere! nadat U ons zo rijkelijk heeft gezegend, zullen wij ondankbaar en onverschillig blijven, over uw goede zaak en werk? Och, verlevendig ons, opdat wij mogen wederkeren tot onze eerste liefde en de eerste werken doen. Breng ons een liefelijke lente aan, o U Zonne der gerechtigheid.