Read the Bible

¹ Mówiłem ja w sercu swym: Nużeż teraz doświadczę cię w radości, używajże hojnie, ale też i toć próżność.² Powiedziałem też o śmiechu: Szalejesz, a o weselu: Cóż to pomoże?³ Umyśliłem w sercu moim, abych zawściągnął ciała mego od wina, a iżbych serce swe przywiódł ku mądrości, hamując je od szaleństwa, ażebych oglądał, które by szczęście było synów ludzkich, którzy pracują pod niebem przez wszytek czas żywota swego.⁴ Uczyniłem zacne swe sprawy, pobudowałem sobie domy i nasadziłem winnice.⁵ Poczyniłem sobie ogrody i sady, a naszczepiłem w nich drzewa wszelakich owoców.⁶ Pobudowałem sobie stawy ku odwilżaniu lasów, w których rostą drzewa.⁷ Nabyłem sobie sług i służebnic i było czeladzi dosyć w domu moim. Przytymem miał wiele wołów i owiec nad ine wszytki, którzy przede mną byli w Jeruzalem.⁸ Zgromadziłem też sobie śrebro i złoto i zacne klenoty królewskie z rozmaitych krain; sprawiłem też sobie śpiewaki i śpiewaczki, k temu rozkoszy synów ludzkich niewiasty na wybór brańce.⁹ Zstałem się więcszym i dostateczniejszym nad wszytki, którzy byli przede mną w Jeruzalem, nad to mądrość moja została przy mnie.¹⁰ Wszytko, czego jedno pożądały oczy moje, nie zabraniałem im, anim odmawiał sercu mojemu żadnego wesela, abowiem serce moje miało wesele ze wszytkiej pracy mojej, a toć był dział mój ze wszytkiej mej roboty.¹¹ I pojzrałem ja na wszytki swe sprawy, które uczyniły ręce moje i na pracą, którąm czynić umyślił, a oto wszytko próżność i utrapienie myśli, a nie masz nic pożytecznego pod słońcem.

¹² I obejzrałem się ja, abych oglądał mądrość, szaleństwo i głupstwo, abowiem któryż jest człowiek, który by mógł zrozumieć ty rzeczy, które są już uczynione, tak jako ja, który jestem królem?¹³ I obaczyłem ja, iż jest pożyteczniejsza mądrość a niż głupstwo, tak jako jest pożyteczniejsza światłość, niżli ciemność.¹⁴ Mądry człowiek jest na wszem opatrzny, ale szalony chodzi w ciemnościach i poznałem też to, że jest dokończenie wszytkich jednakie.¹⁵ A dlategożem ja mówił w sercu moim: Iż to, co się z szalonym zstało, toż się też i ze mną zstanie, przeczżem się ja tedy starał, abych był tym więcej mędrszy? A przetożem powiedział w sercu moim: Iż i to jest próżność.¹⁶ Abowiem nie będzie pamięci tak mądrego jako i szalonego na wieki, gdyż już przyjdą dni kiedy wszytkiego zapomnią, a jako umiera mądry, tak też i szalony.

¹⁷ A dlategożem ohydził sobie żywot, gdyż mi się nie podobają wszytki sprawy, które są pod słońcem, abowiem wszytki są próżnością i utrapieniem myśli.¹⁸ Obrzydziłem ja też sobie wszytkę pracą moję, o którąm się ja starał pod słońcem, gdyż ją zostawię inemu człowiekowi, który nastanie po mnie.¹⁹ A któż wie, będzie li mądry, abo szalony? Wszakoż jednak będzie panował we wszytkiej pracy mojej około którejem robił, mądrze sobie poczynając pod słońcem, a wżdy i to jest próżność.²⁰ A takem się na to udał, abych myśl swą powściągnął od wszelkiej pracy, o którąm się starał, a iżbych był mądrym pod słońcem.²¹ Abowiem jest człowiek, który pracuje w mądrości i w umiejętności i w szczyrości, a wszakoż dział swój musi dać człowiekowi, który około tego nie pracował, a tak to jest próżność i wielka ciężkość.²² Abowiem cóż sobie człowiek pomoże ze wszytkiej swej pracej i frasunku serca swego, który podjął pod słońcem?²³ Ponieważ wszytek czas jego jest z boleścią, a zabawa jego jest z frasunkiem, tak iż się myśl jego i w nocy nie uspokoi i toć też jest próżność.²⁴ A przetoż nie masz nic lepszego człowiekowi z pracej jego, jedno jeść, pić, a rozkoszować sobie? Aleciem ja widział, że to jest z rąk Bożych.²⁵ Abowiem któżby mógł hojniej jeść i używać rozkoszy niżli ja?²⁶ Bo człowiekowi, który się jemu podoba, daje mądrość, umiejętność i radość, ale grzesznikowi frasunek w nabywaniu i w zgromadzaniu, co po tym bywa oddano temu, który się podoba Bogu, wszakże i to jest próżność i utrapienie myśli.