Read the Bible

¹ Post duos annos vidit pharao somnium. Putabat se stare super fluvium, ² de quo ascendebant septem boves pulchrae et crassae et pascebantur in locis palustribus. ³ Aliae quoque septem emergebant post illas de flumine foedae confectaeque macie et stabant in ipsa amnis ripa; ⁴ devoraveruntque septem boves pulchras et crassas. Expergefactus pharao ⁵ rursum dormivit et vidit alterum somnium. Septem spicae pullulabant in culmo uno plenae atque formosae. ⁶ Aliae quoque totidem spicae tenues et percussae vento urente oriebantur ⁷ devorantes omnem priorum pulchritudinem. Evigilavit pharao, et ecce erat somnium! ⁸ Et, facto mane, pavore perterritus misit ad omnes coniectores Aegypti cunctosque sapientes suos; et accersitis narravit somnium, nec erat qui interpretaretur.

⁹ Tunc demum reminiscens pincernarum magister ait: "Confiteor peccatum meum. ¹⁰ Iratus rex servis suis me et magistrum pistorum retrudi iussit in carcerem principis satellitum, ¹¹ ubi una nocte uterque vidimus somnium praesagum futurorum. ¹² Erat ibi puer Hebraeus eiusdem ducis satellitum famulus, cui narrantes somnia ¹³ audivimus quidquid postea rei probavit eventus. Ego enim redditus sum officio meo, et ille suspensus est in patibulo". ¹⁴ Protinus ad regis imperium eductum de carcere Ioseph totonderunt ac, veste mutata, obtulerunt ei. ¹⁵ Cui ille ait: "Vidi somnia, nec est qui edisserat; quae audivi te sapientissime conicere". ¹⁶ Respondit Ioseph: "Absque me Deus respondebit prospera pharaoni!".

¹⁷ Narravit ergo pharao, quod viderat: "Putabam me stare super ripam fluminis ¹⁸ et septem boves de amne conscendere pulchras nimis et obesis carnibus, quae in pastu paludis virecta carpebant. ¹⁹ Et ecce has sequebantur aliae septem boves in tantum deformes et macilentae, ut numquam tales in terra Aegypti viderim; ²⁰ quae, devoratis et consumptis prioribus, ²¹ nullum saturitatis dedere vestigium; sed simili macie et squalore torpebant. Evigilans, rursus sopore depressus, ²² vidi somnium: Septem spicae pullulabant in culmo uno plenae atque pulcherrimae. ²³ Aliae quoque septem tenues et percussae vento urente oriebantur e stipula; ²⁴ quae priorum pulchritudinem devoraverunt. Narravi coniectoribus somnium, et nemo est qui edisserat". ²⁵ Respondit Ioseph: "Somnium regis unum est: quae facturus est, Deus ostendit pharaoni. ²⁶ Septem boves pulchrae et septem spicae plenae septem ubertatis anni sunt; eandemque vim somnii comprehendunt. ²⁷ Septem quoque boves tenues atque macilentae, quae ascenderunt post eas, et septem spicae tenues et vento urente percussae septem anni sunt venturae famis, ²⁸ qui hoc ordine complebuntur: ²⁹ ecce septem anni venient fertilitatis magnae in universa terra Aegypti; ³⁰ quos sequentur septem anni alii tantae sterilitatis, ut oblivioni tradatur cuncta retro abundantia. Consumptura est enim fames omnem terram, ³¹ et ubertatis magnitudinem perditura est inopiae magnitudo. ³² Quod autem vidisti secundo ad eandem rem pertinens somnium, firmitatis indicium est, eo quod fiat sermo Dei et velocius a Deo impleatur.

³³ Nunc ergo provideat rex virum intellegentem et sapientem et praeficiat eum terrae Aegypti ³⁴ constituatque praepositos per cunctas regiones et quintam partem fructuum per septem annos fertilitatis, ³⁵ qui iam nunc futuri sunt, congreget in horrea; et omne frumentum sub pharaonis potestate condatur serveturque in urbibus; ³⁶ et paretur futurae septem annorum fami, quae pressura est Aegyptum, et non consumetur terra inopia". ³⁷ Placuit pharaoni consilium et cunctis ministris eius. ³⁸ Locutusque est ad eos: "Num invenire poterimus talem virum, qui spiritu Dei plenus sit?". ³⁹ Dixit ergo ad Ioseph: "Quia ostendit tibi Deus omnia, quae locutus es, numquid sapientiorem et consimilem tui invenire potero? ⁴⁰ Tu eris super domum meam, et ad tui oris imperium cunctus populus meus oboediet; uno tantum regni solio te praecedam". ⁴¹ Dixitque rursus pharao ad Ioseph: "Ecce, constitui te super universam terram Aegypti". ⁴² Tulitque anulum de manu sua et dedit eum in manu eius; vestivitque eum stola byssina et collo torquem auream circumposuit. ⁴³ Fecitque eum ascendere super currum suum secundum, clamante praecone: "Abrech!", ut omnes coram eo genuflecterent et praepositum esse scirent universae terrae Aegypti. ⁴⁴ Dixit quoque rex ad Ioseph: "Ego sum pharao; absque tuo imperio non movebit quisquam manum aut pedem in omni terra Aegypti". ⁴⁵ Vertitque nomen eius et vocavit eum lingua Aegyptiaca Saphaneth Phanec (quod interpretatur Salvator mundi) deditque illi uxorem Aseneth filiam Putiphare sacerdotis Heliopoleos. Egressus est itaque Ioseph ad terram Aegypti

⁴⁶ triginta autem annorum erat quando stetit in conspectu regis pharaonis et circuivit omnes regiones Aegypti. ⁴⁷ Venitque fertilitas septem annorum, et segetes congregavit in horrea Aegypti ⁴⁸ condens in singulis urbibus frumentum camporum in circuitu. ⁴⁹ Tantaque fuit abundantia tritici, ut arenae maris coaequaretur, et copia mensuram excederet. ⁵⁰ Nati sunt autem Ioseph filii duo, antequam veniret fames, quos ei peperit Aseneth filia Putiphare sacerdotis Heliopoleos. ⁵¹ Vocavitque nomen primogeniti Manasses dicens: "Oblivisci me fecit Deus omnium laborum meorum et domus patris mei". ⁵² Nomen quoque secundi appellavit Ephraim dicens: "Crescere me fecit Deus in terra paupertatis meae". ⁵³ Igitur, transactis septem annis ubertatis, qui fuerant in Aegypto, ⁵⁴ coeperunt venire septem anni inopiae, quos praedixerat Ioseph, et in universo orbe fames praevaluit; in cuncta autem terra Aegypti erat panis. ⁵⁵ Qua esuriente, clamavit populus ad pharaonem alimenta petens. Quibus ille respondit: "Ite ad Ioseph et, quidquid vobis dixerit, facite". ⁵⁶ Et invaluit fames in omni terra Aegypti; aperuitque Ioseph universa horrea et vendebat Aegyptiis; nam et illos oppresserat fames. ⁵⁷ Omnesque provinciae veniebant in Aegyptum, ut emerent escas apud Ioseph, quia inopia invaluerat in universa terra.